E-maat
Zeilmakersterm. De lengte van het onderlijk. Zie ook P-maat, J-maat, I-maat en LP-maat.
E.V
Evenredige vrachtverdeling.
Fathometer
(merknaam)Echolood.
Fathead
Ook: Mauizeil of powerzeil. Zwaarweerzeil met bovenin een uitbouw die door twee zeillatten wordt ondersteund.
Fastnet Race
Jaarlijkse wedstrijd vanaf het eiland Wight naar de Fastnet Rock, onder de kust van Zuid-Ierland, en terug naar Plymouth. Op 14 augustus 1979 deed zich tijdens deze spectaculaire zeilrace een ware ramp voor. Een zware storm tussen Engeland en Ierland, met torenhoge golven, zorgden ervoor dat zo`n driehonderd jachten werden verlaten of ten onder gingen en vijftien opvarenden verdronken.
Fast 42
Polyester rondspant zeiljacht met zes vaste slaapplaatsen. L.O.A. 12,85 m., breedte 3,85 m., zeiloppervlak 106 m².
Fantasia 27
Snel en comfortabel polyester zeiljacht. L.O.A. 8,30 m., zeiloppervlak 35 m².
Fantail
Vaantje dat ervoor zorgt dat de positie van de windgenerator effectief ten opzichte van de wind blijft staan.
Fanny Wolston
Schip dat in 1891 werd verlaten en drie jaar lang ronddreef. Tot februari 1893 zwierf het wrak in de Sargassozee. Daarna raakte het in de Golfstroom, waarin het tot oktober 1894 naar het noordoosten dreef, en tenslotte zonk het op 38°N, na 7560 zeemijl te hebben afgelegd.
Fanny
Soort zalmschouw
FAMOUS
French-American Mid-Ocean Undersea Study.
Fall
Waterval; hoogteverschil in rivierbodem.
Falklandstroom
Een tak van de Westenwinddrift van de Grote Oceaan, die tot ongeveer de Rio de la Plata langs de Argentijnse kust stroomt.
Falcon 34
Prachtig gestroomlijnd polyester zeiljacht met goede vaareigenschappen. L.O.A. 10,26 m., zeiloppervlak 67,40 m².
Fakkels, vuurpijlen en rooksignalen
Een witte fakkel geeft een sterk, helder wit licht. Alleen gebruiken als er gevaar voor aanvaring bestaat. Een rode fakkel brandt 1 minuut en wordt gebruikt om de juiste positie aan te geven. Is zichtbaar tot op 4-5 km. Oranje rook heeft hetzelfde doel, maar dan bij daglicht. Een rode parachute-vuurpijl wordt gebruikt als de hulp nog veraf is. Gaat 330 meter hoog. Drijvende oranje rook brandt 3 minuten en wordt vooral gebruikt om de positie kenbaar te maken aan vliegtuigen.
Factorij
(1) Fabrieksschip van de walvisvaart; drijvende traanfabriek. (2) Nederzetting, magazijn of kantoor van een handelsonderneming (bijvoorbeeld de VOC of een slavenhandelaar) in vreemde landen.
Facteur
Degene die aan boord is belast met het verzamelen, bezorgen en verzorgen van de post.
Facsimilé
Weerkaartenschrijver. De meeste moderne weerkaartenschrijvers kunnen worden uitgebreid met een elektronische module, waardoor het apparaat tevens als Navtex kan worden gebruikt.
Fabrieksschip
Moederschip voor een aantal vissersschepen of walvisjagers, dat is ingericht voor de verwerking van de gevangen produkten. Hierdoor kan de vloot langer op zee blijven. Er werken soms meer dan 1500 mensen aan boord van deze schepen.
Ferrytuig
Hierbij is de spriet korter dan bij het spriettuig, terwijl de takel niet in het midden van de spriet, maar bij de nok aangrijpt. Het zeil is rechthoekiger en kan langs de spriet worden neergehaald.
Ferry
(1) Veerboot waarmee behalve passagiers ook vrachtwagens, personenwagens en soms treinstellen kunnen worden overgezet. (2) Traverseren; oversteken van stromend water door schuin tegen de stroming in te varen.
Ferry bridge
Treinveerboot.
Ferriby-boot
Scandinavische platbodem uit ongeveer 100 v.C., die in 1937 werd gevonden in North Ferriby aan de Humber (Groot-Brittannië). Was ongeveer 15 meter lang en 2,35 m. breed.
Fenicische zeelui
Omstreeks 600 v.C. gaf de Egyptische farao Necho II Fenicische zeelui opdracht de Afrikaanse kustlijn te volgen. In drie jaar tijd voeren zij via de Rode Zee om Afrika heen, om via de Straat van Gibraltar (de Zuilen van Heracles) in de Middellandse Zee uit te komen. Daarmee was voor het eerst in de geschiedenis proefondervindelijk bewezen dat Afrika omgeven was door water.
Fender
Stootkussen.
Fence
Anticavitatieplaat. Kleine dwarsvleugel op een vin, die voorkomt dat er cavitatie optreedt.
Fellowship 33
Groot en comfortabel polyester toerzeiljacht. L.O.A. 10,15 m., zeiloppervlak 37,70 m².
Feloek
Klein, sloepvormig, snelvarend zeilscheepje van de Middellandse Zee en de Nijl, meestal met twee masten. Zie ook afb. 12.
Fellowship 28
Wendbaar en comfortabel polyester zeiljacht. L.O.A. 8,60 m., zeiloppervlak 30,30 m².
Feeëntrein (
m). Trein naar en van Den Helder, met aan boord de dames die uitgenodigd zijn voor het assaut.
Feeder
(1) Rederij. (2) Punt op een accuschakelaar, waaraan de draad van de dynamo wordt bevestigd. (3) In het luikhoofd geplaatste vulkoker voor bulk.
Feathering propeller
Vaanstandschroef. Zie ook Hydeschroef en Petticrowschroef.
Fiscaal
Ambtenaar van het openbaar ministerie bij de zeekrijgsraden en bijzondere gerechtshoven.
First 456
Groot en zeer comfortabel polyester zeiljacht, met twee luxe cabines, van alle gemakken voorzien. L.O.A. 14,20 m., zeiloppervlak 117,50 m².
First 345
Zeewaardig, snel, comfortabel en veilig polyester toerzeiljacht, geschikt voor wedstrijden en lange reizen op zee. L.O.A. 11 m., zeiloppervlak 64 m².
First 375
Groot polyester zeiljacht, geschikt voor internationale zeilwedstrijden en lange reizen op zee. L.O.A. 11,60 m., zeiloppervlak 75,90 m².
First 405
Groot en zeer comfortabel polyester zeiljacht. L.O.A. 12,46 m., zeiloppervlak 89,50 m².
First 435
Groot en zeer comfortabel polyester zeiljacht, van alle gemakken voorzien, voor de ervaren zeezeiler. L.O.A. 13,60 m., zeiloppervlak 105,50 m².
First 29
Groot, snel en comfortabel polyester toerzeiljacht. L.O.A. 9 m., zeiloppervlak 46,50 m².
First 305
Zeewaardig en veilig polyester toerzeiljacht. L.O.A. 9,80 m., zeiloppervlak 49 m².
First 325
Zeewaardig, comfortabel en veilig polyester toerzeiljacht, geschikt voor lange reizen op zee. L.O.A. 10,40 m., zeiloppervlak 57,20 m².
First 235
Comfortabel polyester toerzeiljacht. L.O.A. 7,10 m., zeiloppervlak 40,35 m².
First 24
Comfortabel polyester familiezeiljacht, met slaapaccommodatie voor vijf personen. L.O.A. 8 m., zeiloppervlak 32,60 m².
First 26
Comfortabel en ruim polyester toerzeiljacht. L.O.A. 8,20 m., zeiloppervlak 38,20 m².
First 210
Trailerbaar polyester toerzeiljacht, in 1993 in Parijs verkozen tot boot van het jaar. L.O.A. 6,20 m., breedte 2,48 m., zeiloppervlak 25,20 m².
First
1e officier.
Firefly
Eén of tweepersoons midzwaardboot. L.O.A. 3,66 m., zeiloppervlak 9,80 m². Mislukt Engels ontwerp dat gemaakt is voor de Olympische spelen in 1948 te Torquay.
Firefly 95
Zeer snel en handzaam polyester toerzeiljacht. L.O.A. 9,50 m.
Finngulf 44
Polyester rondspant zeiljacht met zes vaste slaapplaatsen. L.O.A. 13,30 m., breedte 3,90 m., zeiloppervlak 132 m².
Finngulf 391
Polyester rondspant zeiljacht met vier tot zes vaste slaapplaatsen. L.O.A. 11,97 m., breedte 3,54 m., zeiloppervlak 86 m².
Finn
Eenpersoons rondspant midzwaardboot met enkel torenzeil. L.O.A. 4,50 m., breedte 1,51 m., zeiloppervlak 10 m². Opvolger van de Firefly.
Finishen
Officieel genaamd `beëindiging van de wedstrijd`. Een jacht beëindigt de wedstrijd, wanneer enig deel van zijn romp, of van zijn, zich in normale positie bevindende bemanning of uitrusting, de finishlijn doorvaart, komende uit de richting van het laatste merkteken, na te hebben voldaan aan zijn eventuele strafverplichtingen.
Finbase
Vinkast.
FINA
Fédération Internationale NAutique. Internationale watersportbond.
Fin
Vin. (Zeg nooit `scheg` tegen een vin, ook al doen Engelstaligen dat wel!)
Filler coat
Onderste, vullende deklaag, die de grove structuur van glasvezels opvult. Zie ook Gel coat.
Fiets
Motorlogger.
Fjord
Langgerekt, diep gevormd dal, in zee lopend en begrensd door hoge bergwanden. Voornamelijk in Noorwegen, maar ook in Brits-Colombia, Chili, IJsland en Nieuw-Zeeland.
Fluit
Smal type koopvaardijschip uit de middeleeuwen, met rond achterschip, platte bodem en meestal drie masten.
Flottieljezeilen
Ook: Eilandhoppen. Hiermee wordt meestal bedoeld het met een groepje zeilvaartuigen een bepaald kustgebied verkennen, onder andere door verschillende havens aan te lopen. Zeer recreatieve bezigheid, zolang niet een of andere `verlichte despoot` zich opwerpt als flottieljecommandant.
Flottielje
(1) Groep gelijksoortige lichte oorlogsvaartuigen, bestaande uit twee of meer squadrons, die onder één commando zijn gebracht. (2) Kleine vloot van kleine scheepjes.
Flotel
Schip met hotelaccommodatie, voor het toeristisch vervoer van auto`s en kampeerwagens.
Floridastroom
Stroom die ontstaat door het niveauverschil van de Golf van Mexico en de Atlantische Oceaan en in het nauwste deel van Straat Florida een snelheid van zo`n 90 mijl per etmaal ontwikkelt.
Floater
(1) Groot voorzeil met heel weinig gewicht dat in zeer lichte wind gebruikt wordt. (2) Zeilplank met voldoende volume om het gewicht van de surfer te dragen, ook wanneer de plank stilligt.
Flikkerlicht
Volgens het BPR: een periodelicht dat 50 tot 60 flikkeringen per minuut toont.
Flibustiers
(f) Boekaniers.
Flevokits
Trailerbaar zeiljacht van hout en epoxy. L.O.A. 7,80 m., breedte 2,40 m., zeiloppervlak grootzeil 10 m², fok 5 m², bezaan 5 m².
Flevo Ship 12.75 m
Stalen rondspant motorsailer met vier vaste slaapplaatsen. L.O.A. 14 m., breedte 3,90 m., zeiloppervlak 80 m².
Flettner-roer
Trimroer.
Flesafsluiter
Kraan die op de duikfles is geplaatst, waardoor de perslucht in en uit de fles kan stromen.
Fles
Duikfles.
Flenzen
Een lading vlug overnemen, zonder deze behoorlijk te stuwen.
Flensen
Het aan stukken snijden van een walvis; het spek er in repen afhalen.
Flensdek
Dek van een walvisvaarder waarop de walvis geflenst wordt.
Fleet Net
(n)EGC-systeem waarbij aan alle schepen van een bepaalde rederij of een bepaald land automatisch eenzelfde bericht kan worden verstuurd, door middel van het programmeren van bepaalde MMSI-nummers.
Flauwte
Windstilte.
Flatwater
Stilstaand of rustig stromend water zonder golven.
Flat bottom
Plat onderwaterschip.
Flamberen
Door middel van een sein (vlag of schot) duidelijk maken dat een manoeuvre niet zoals gewenst wordt uitgevoerd. Wordt opgevat als een reprimande.
Flake
Drijvende steiger.
Flags of Convenience
Zie Goedkope-vlagschepen.
Flag`em
Protesteren tegen de handelswijze van een ander wedstrijdjacht door het tonen van een protestvlag. Zie ook Protesteron.
FL
Ook: flash. Aanduiding op de zeekaart die betekent dat het hier om een onderbroken licht gaat, waarbij de donkere perioden langer zijn dan de lichte perioden. `FL 10s` betekent bijvoorbeeld dat in elke periode van 10 seconden eenmaal een lichtsignaal te zien is. Zie ook F, Iso, Mo(K), Oc, Q en VQ.
Foam
Schuim.
Foam luff
Verdikking in het voorlijk, waarmee een grotere bolling in het midden van het zeil geleidelijk wordt weggenomen.
Foamblank
Zie Blank.
FOB
Free on board. Zonder kosten tot aan het schip geleverd.
Forereach
Een ander zeilschip oplopen.
Footstrap
Voetband.
FONV
Federatie Oud Nederlandse Vaartuigen. Overkoepelende organisatie waarbij zo`n tien behoudsorganisaties zijn aangesloten. De FONV behartigt de gemeenschappelijke belangen van de behoudsorganisaties en vertegenwoordigt hen naar de overheid en het bedrijfsleven.
Following sea
Achteropkomende golven.
Fokreeflijn
Lijn waarmee een rolfok opgerold kan worden.
Foksel
Manschappenverblijf voorin het schip. Op een groot zeilschip ongeveer 10x7x3,5 m. Er werden 18 tot 26 man in ondergebracht. Zij moesten er slapen, eten en hun vrije tijd doorbrengen, en dat soms jarenlang.
Fokkestag
Stag bij een kottertuig, waaraan de fok gehesen wordt.
Fokkestutter
Fokkeloet.
Fokkeval
Lijn om de fok mee te hijsen of te strijken.
Fokleuver
Dient om de fok aan het fokkestag of voorstag te verbinden.
Fokkeschoot
Touw om de hoek van de fok in te stellen.
Fokkeschootrail
Een min of meer langsscheeps geplaatste rail, op het dek gemonteerd, met een verstelbare slede waaraan het leioog of leiblok van de fok wordt bevestigd.
Fokkenist
Ook: fokkemaat. Persoon die de fok bedient. Tweede persoon in een tweepersoons zeilboot. De stuurman is de eerste.